چگونه چین با آلودگی و تغییر آب و هوا می‌جنگد (و نمی‌جنگد)
متن سخنرانی :
کی دیدن به معنی باور کردن نیست؟ دو سال پیش دوستم این عکس رااز اورومچی برایم فرستاد، اورومچی مرکز استان سین کیانگدر شمال غربی چین است. در این روز ویژه، دوستم نمی‌توانست چیزی که می‌بیند را باور کند. وقتی که داشت کیفیت هوای بیرون رابا اپلیکیشن آیپدش بررسی می‌کرد، اعداد نشان می‌دادند هوای بیرون خوب است، یک از ۵۰۰. اما وقتی بیرون را نگاه می‌کرد چیزی که می‌دید خیلی متفاوت بود. بله، آنها که در پس‌زمینهدیده می‌شود ساختمان هستند.(خنده)
اما داده‌ها واقعیت را نشان نمی‌دادند واقعیتی که مردم داشتند می‌دیدندو تنفس می‌کردند، علتش این بود که نمی‌توانستندپی ام ۲/۵ را اندازه‌گیری کنند، به عبارتی آلودگی حاصل از ذرات ریز. وقتی سطح پی ام ۲/۵ در سال ۲۰۱۲از نمودارها کنار گذاشته شد، یا همان "دیوانه بد" توصیفی که سفارت آمریکابرای این ندانم کاری در یک توییت بکار برد، ساکنین چینی رفتند سراغ شبکه‌های اجتماعی و شروع کردند به پرسیدن اینکه چرا چنین اختلافی دیده می‌شود بین آمارهای رسمی کیفیت هوا و چیزی که خودشان می‌دیدند و تنفس می‌کردند.
اکنون این پرسشگری منجر شده بود به یک بیداری زیست محیطی از نوع چینی. این بیداری دولت چین را مجبور کرد که مشکلات آلودگی را بپذیرد. حالا چین این فرصت را داشت که به یک رهبر در حوزه محیط زیست جهانی تبدیل شود. اما تصویری که من امروزبرایتان ارایه خواهم داد یک چیز ترکیبی است نشانه‌هایی وجود دارد که خیلی امیدوارکننده است و در عین حال روندهایی هستندکه بیشتر مشکل ساز هستند و باید توجه بیشتری به آنها بشود. اما بگذارید بر بگردیم به داستان خودمان.
من شروع کردم به مشاهدهمراحل اولیه عصر سبز چین، وقتی که دانشجوی دکترا بودم و داشتم در این حوزه تحقیق می‌کردم در سال ۲۰۱۱، به تمام نقاط چین سفر کردم تا جواب‌های آن سوال را پیدا کنم. اغلب با شکاکیت به خودم می‌گفتم یعنی منظورت این است که چین در حوزه محیط زیست دارد کارهایی می‌کند،
یعنی سیاستهای خاص زیست محیطی دارند؟ چه سیاست‌هایی؟ در آن زمان داده‌های پی ام ۲/۵ به لحاظ سیاسی خیلی حساس بود برای همین دولت آن را به عنوان یک راز نگه می‌داشت. اما شهروندان داشتند از مضراتآن بر سلامتی آگاه می‌شدند و داشتند از دولت شفافیت بیشتری را مطالبه می‌کردند. داشتم روند رشد آگاهیو تحول را به عینه می‌دیدم. داشت تمام چین را فرا می‌گرفت. برای مثال فروشگاه‌ها شروع کردندبه فروش تصفیه کننده هوا که می‌توانست ذراتمضر پی ام ۲/۵ را فیلتر کند. شهروندان حتی جشنواره‌های موسیقیبا عنوان پی ام ۲/۵ را می‌پذیرفتند.
(خنده)
رفتم به یک زمین گلف در شنزن در جنوب چین، شما می‌توانید در این بنر به عنوان تبلیغاتببینید که می‌گوید رهایی از پی ام ۲/۵ بازیکن ناشایست گلف باشیدولی هوای ناشایست تنفس نکنید سپس هیئت محافظت محیط زیست شانگهای تصمیم گرفت وسیله‌ای بسازدبه عنوان اندیس کیفیت هوا که بهتر بتواند کیفیت هوا را به مردم گزارش کند. من اسمش را دختر AQI گذاشتم. قیافه و رنگ موی این دختر بر اساس هوای بیرون تغییر می‌کند. پنج سال است که چهره این دختر بیشتر اوقات خندان است، بر اساس کیفیت هوای شانگهای.
و سپس در سال ۲۰۱۵، گزارشگر سابق cctv، چای جینگ مستندی ساخت با عنوان "زیر گنبد" شبیه "بهار خاموش" ریچل کارسون بود. و کاملا شبیه ریچل کارسون که توجهات عمومی را به سمت مضرات آفت کش‌ها بر سلامتی جلب می‌کرد "زیر گنبد"هم موجبات توجهات عمومی را فراهم کرد که آلودگی هوا موجب مرگ زودرس یک میلیون نفر می‌شود، هر سال فقط در چین. این ویدیو در یک آخر هفته، بیش از صد میلیون بیننده را جذب کرد. دولت چین از ترس اینکه به نوعیبه ناآرامی اجتماعی منجر بشود، آن را از اینترنت حذف کرد. ولی این ویدیو ضربه‌اش را زده بود.
اعتراضات عمومی در قبال آلودگی هوا دولت چین را شوکه کرد. شاید در یک روش محافظت از خود به فکری بزرگ و قاطع در مقابله با ریشه‌های آلودگی هوا و بسیاری از دیگر مشکلات زیست محیطی پرداخت. سیستم انرژی چین. ببینید، در چین، حدود دو سوم برق از زغال سنگ تامین می‌شود. چین بیش از هر کشور دیگری در دنیا نیروگاه وابسته به زغال سنگ دارد، حدود ۴۰ درصد کل دنیا. به خاطر این حقایق دولت چین تصمیم گرفت از سال ۲۰۱۴ جنگی با زغال سنگ شروع کند. معادن کوچک زغال سنگ را تعطیل کرد. بر مصرف زغال سنگ محدودیت اعمال کرد. حتی یک نیروگاه زغال سنگ با سرمایه گذاری استرالیا را هم کنسل کرد. چینی‌ها هم داشتند سرمایه‌گذاریعظیمی می‌کردند تا به سمت انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر حرکت کنند، مثل انرژی‌های برقابی، بادی و خورشیدی. سرعت و مقیاس این تغییرات کاملا شگفت آور است. بگذارید دو مورد آمار عرضه کنم تا بدانید منظورم چیست. چین در عرصه برقابی در دنیا پیشتاز است، با یک سوم کل ظرفیت تولید برق. این برای هر شهروند چینی کافی است که بتواند دو خانه را در یک سال فقط با انرژی برقابی برقدار کند. شاید در مورد سه سد تنگه شنیده باشید عکسش را اینجا می‌بینید، که بزرگترین نیروگاه دنیاست و با آب کار می‌کند. در مورد انرژی بادی چین یک سوم ظرفیت کل دنیا را دارد و تا الان در دنیا رتبه اول بوده است. وقتی به انرژی خورشیدی نگاه می‌کنیم باز هم چین اول است. در حقیقت، چین به هدف‌گذاری ۲۰۲۰پیشاپیش رسیده است، با نصب ۱۰۵ گیگاوات نیروگاه خورشیدی. این هدف‌گذاری پس از افزایش در نتیجه بازبینی‌هاست. چین چندین بار هدف‌گذاری انرژی خورشیدی را افزایش داده بود، بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵. سال گذشته فقط در ۷ ماه، چین توانسته به طرز اعجاب آوری ۳۵ گیگاوات انرژی خورشیدی راه اندازی کند. این بیش از نصف کل انرژی خورشیدی آمریکاست. و چین این کار را فقط در ۷ ماهانجام داده است. ما می‌توانیم این رشد چشمگیر در انرژی خورشیدی را از فضا ببینیم، چیزی که SpaceKnow در این اسلایدانجام داده است. تا سال ۲۰۲۰ چین به نقطه‌ای خواهد رسید که به اندازه کل مصرف برق آلمان، فقط با انرژی بادی وخورشیدی برق تولید خواهد کرد. این قابل توجه است.
و از همین الان شواهدش را می‌بینیم که تلاش‌های چین برای انرژی پاک دارد اثرش را می‌گذارد، نه فقط بر کاهش آلودگی هوا حتی بر تغییرات آب و هوایی جهان. چین بیشترین بقایای کربن را در دنیا دارد. اگر به برخی داده‌ها نگاه کنیم می‌توانیم مصرف زغال سنگ چین را ببینیم. در سال ۲۰۱۳ پیشاپیش به حداکثر حد مجاز رسیدهاست. این یک دلیل عمده است که به خاطرش چین اعلام کرد که پیشاپیش به میزان کاهش کربنمورد مطالبه ۲۰۲۰ رسیدهاست، جلوتر از زمان‌بندی. این کاهش در مصرف زغال سنگ، مستقیما در بهبود کیفیت هوا موثر بوده‌است، در کل کشور، که من آن را به رنگ آبی نشان داده‌ام. در بیشتر شهرهای اصلی چین، آلودگی هوا به کمتر از ۳۰ درصد حد مجاز رسیده است، و این کاهش در آلودگی هوا موجب شده که افراد در چین عمر طولانی تری داشته باشند، به طور متوسط ۲/۵ سال بیش از سال ۲۰۱۳. شهرهایی که بیشترینبهبود را تجربه کرده‌اند، به رنگ زرد نشان داده شده‌اند.
اما همان گونه که من در ابتدای این سخنرانی گفتم ما باید بخشی از این خوشبینی را تعدیل کنیم، با درجه‌ای منطقی از احتیاط. چونکه همچنان داده‌ها دارد می‌گوید. در پایان سال گذشته، پس از تقریبا سه سال انتشار ثابت کربن در جهان، بررسی‌های علمی می‌گوید که انتشار جهانی ممکن است دوباره در حال افزایش باشد و می‌تواند به خاطر افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی در چین باشد. بنابراین ممکن است به حدی که من قبلا نشان دادم نرسیده باشند. البته هنوز داده‌ها غلط انداز هستند. و این برای این است که چین پس از این واقعیتآمارهای زغال سنگ را دارد بازبینی می‌کند. واقعا جالب است. از وقتی اینجا بوده‌ام بحثی را در توییتر داشته‌ام، با یک مدلساز دیگر آب و هوا تا بفهمیم که انتشار کربن در چین بالا رفته، پایین آمده یا اینکهسعی دارند آن را ثابت نگه دارند. و البته، چین همچنان یک کشور به شدت در حال توسعه است و همچنان دارد انواع سیاست‌ها را امتحان می‌کند. مثل اشتراک دوچرخه بدون ایستگاه که به عنوان یک راه حلحمل و نقل پایدار پذیرفته شده است. اما تصاویر گورستان این دوچرخه‌ها می‌گوید احتیاط بیشتری لازم است. گاهی راه حل‌ها خیلی سریع حرکت می‌کنند و از تقاضا جلو می‌زنند. و البته همچنان زغال سنگدر چین پادشاهی می‌کند. حداقل در حال حاضر.
خب، چرا ما باید مراقب کارهایی که چین در مورد محیط زیست می‌کند باشیم؟ چونکه چیزی که چین در محیط زیست کشورش انجام می‌دهد می‌تواند برای بقیه ماها پیامد جهانی داشته باشد. یک جمله از چای جین قرض می‌گیرم: همه ما زیر یک گنبد هستیم و آلودگی هوا که از چین نشأت می‌گیرد، می‌تواند از مرزها عبور کند و جمعیت‌های دوری همچون شمال آمریکا را تحت تاثیر قرار دهد. چین فقط آلودگی هوا را صادر نمی‌کند. آنها همیاری، زیرساخت و تکنولوژی هم صادر می‌کنند. رییس جمهمور شی جینپنگ در سال ۲۰۱۳اعلام کرد که یک کمربند، یک جاده آغاز، یک سرمایه‌گذاری حجیم یک تریلیون دلاری در حوزه زیرساخت، در بیش از ۶۰ کشور دیگر. و به لحاظ تاریخی دیده‌ایم، وقتی که چین این سرمایه گذاریزیرساختی را در خارج انجام می‌دهد، آنها همیشه هم پاک و تمیز نیستند. موسسه محیط زیست جهانی، یک گروه جامعه مدنی، کشف کرد که در ۱۵سال گذشته، چین در بیش از ۲۴۰ نیروگاه زغال‌سنگی سرمایه‌گذاری کرده است، در بیش از ۶۸ کشور، که مرتبط هستند با پروژه یک کمربند یک جاده آغاز. این بیشتر است از یک چهارم ظرفیت کل نیروگاه‌های زغال سنگی داخل چین که دارد به خارج صادر می‌شود.
بنابراین می‌بینیم که گرچه چین دارد خانه را تمیز می‌کند، دارد برخی از این آلودگی‌ها را صادر می‌کند، به کشورهای دیگر، و انتشارات گازهایگلخانه‌ای پاسپورت ندارند. پس وقتی سعی می‌کنیم این سوال را ارزیابی کنیم، که آیا چین پیشرو هست یا خیر، می‌بینیم که این موضوع همچنان برای مباحثه باز است.
اما زمان دارد می‌گذرد. من مدل‌های آب و هوا را مطالعه کردم چشم انداز خوب نیست. همچنان بین سیاستهای فعلی شکاف وجود دارد. و چیزی که نیازاست رخ دهد اگر می‌خواهیم از تغییرات خطرناک آب و هوا جلوگیری کنیم، رهبری آن چیزی است که ما به شدت نیاز داریم. برای مثال این رهبری از سوی آمریکا نخواهد بود. ایالت متحده ژوئن گذشته اعلام کرد که تمایل دارد از توافقآب و هوایی پاریس خارج شود. حالا نگاه افراد به چین هست که این خلاء رهبری را پر کند.
پس چین به احتمال زیاد راننده این ماشین خواهد بود. با مشخص شدن آینده زیست محیطی جهان. آنها برای تجارت کربن، برای انرژی پاک و برای آلودگی هوا چه کار خواهند کرد. درسهای زیادی می‌توانیم بیاموزیم. یکی اینکه انرژی پاک فقط برای محیط زیست خوب نیست، بلکه می‌تواند با کاهش آلودگی هوا جان افراد را نجات دهد. برای اقتصاد هم خوب است. این را از سال گذشته می‌بینیم، چین موجب رشد ۳۰ درصدی اقتصاد جهانی شد، در حوزه اشتغال سبز. آمریکا؟ فقط ۶ درصد.
بنابراین تصویری که برای شما ارایه کردم، خوشبختانه بسیار متفاوت به نظر می‌آید. از آن آمارهای تیره و غلط انداز کیفیت هوا تا تصویری بسیار روشنتر از انرژی پاک چین. و اگرچه چین راه درستی در پیش گرفته است، می‌دانیم که همچنان راه درازی در پیش دارد.
بگذارید یک سوال دیگر بپرسم:آیا دیدن همان باور کردن است؟ آیا می‌توانیم به داده‌ها و آمارها اعتماد کنیم که کیفیت هوای چین دارد پایین می‌آید و اینکه آیا جنگ زغال سنگ تاثیری داشته است؟ خب، بگذارید نگاهی به آخرین تصاویر ماهواره‌ای بیاندازیم، از راه اندازی‌های نیروگاه خورشیدی در چین، از شما می‌خواهم به دقت به این تصویر نگاه کنید، می‌بینید؟ اثبات این مدعا در پانداها کافی است.
خیلی متشکرم.
(تشویق)
