گیاهانی مهجور که اسراری شگفت انگیز را پنهان کرده‌اند

برای من افتخار بزرگی است که در یکی ازگسترده ترین مراکز تنوع زیستی جهان کار می‌کنم: مجموعه جزایر ماسکارین در اقیانوس هند. این جزیره ها-- موریس، رودریگز و ریونیون -- به همراه جزیره ماداگاسکار، موهبت پرورش گیاهان نایابی را دارند که در هیچ جای دنیا پیدا نمی‌شوند. و امروز، من پنج نمونه از آنها رابه شما معرفی خواهم کرد و ویژگی های خاص هر کدام از آنها و دلیل خاص بودن این گیاهان را بررسی خواهم کرد.
به این گیاه نگاه کنید. در زبان محلی بن جوئن نام دارد، و نام علمی آن ترمینالیا بنزوه است، زیر گونه ی گیاه بنزوه. این گیاهان از گونه های بومیجزیره موریس هستند، و ویژگی منحصر به فرد آن هتروفیلی بودن آن است. منظور من از هتروفیلی چیست؟ این همان گیاه است که برگهایی در ابعاد و اشکال مختلف دارد. حالا، این گیاهان در شرایط آب و هوایی خاص در فاصله ای بسیار دور از سرزمین اصلی تکامل یافته‌اند. معمولا این امکانات خاص واکنش تدافعی گیاه در مقابل خطراتی هستند که حیوانات بومی منطقه به همراه می‌آورند، در این مورد، لاکپشت‌های گیاه خوار. لاک پشت‌ها، بینایی ضعیفی دارند و به همین دلیل از گیاهان ناشناس دوری می کنند. بنابراین این جهش تکاملی یک عامل دفاعی در برابر این حیوانات بامزه است، و بقای گیاه را تضمین می کند.
الان احتمالا سوالی که از خودتان می‌پرسیداین است که چرا این چیزها را به ما می گوید؟ دلیل آن این است که ما تمایل داریم از گستردگی و گوناگونیجهان طبیعت چشم پوشی کنیم. این زیستگاه‌های به خصوص منحصر به فرد و میزبان تعداد بسیار زیادی از گیاهان هستند ما متوجه ارزش بالا و بهای گران این منابع نیستیم، و با این وجود از روی سهل انگاری به نابود کردن آنها ادامه می‎دهیم. همه ما با تاثیرات گسترده شهرنشینی آشنایی داریم، تغییرات آب و هوایی، بهره گیری از منابع، اما لحظه ای که آخرین گیاه -- و یا آخرین حیوان روی زمین -- وقتی که آخرین گونه ی باقی مانده از روی کره زمین محو شوند، در آن هنگام ما تمام زیر مجموعه‌های زیست شناسی زمین را از دست داده‌ایم، و این شرایط، گیاهان مهم با خواص دارویی و یا آنهایی که می توانند ترکیبات مورد استفاده در مواد بهداشتی، غذایی، دارویی، یا حتی بخش دامپزشکی قومی را تامین کنند، برای همیشه از بین می‌روند. و دراینجا مثالی بسیار ابتدایی از دودوی افسانه‌ای داریمکه متعلق به جزیره موریس بود و البته، می‌دانیم که اکنون نمادی از انقراض است.
می‌دانیم که گیاهان نقشی اساسی را بازی می‌کنند. خوب، پیش از همه آنها ما را تغذیه می‌کنند و همچنین اکسیژنی کهتنفس می‌کنیم را فرآهم می‌کنند، اما علاوه بر آن گیاهان منبع پر اهمیت مواد فعال بیولوژیکی هستند که باید با دقت بسیار آنها را مطالعه کنیم، زیرا جوامع بشر در طول هزاران سال، دانش پر اهمیت، سنت‌های فرهنگی، و داروهایی با پایه گیاهی راتوسعه داده است. در اینجا اطلاعاتی داریم: ۱.۴ درصد از کل خشکی‌های زمین محل زندگی ۴۰ درصداز گونه‌های گیاهان بلندتر، و ۳۵ درصد از مهره داران است، و در این ۱.۴ درصد ۲۵ منطقه با تنوع زیستی بالا قرار دارند، و این ۱.۴ درصد خشکی ۳۵ درصد از خدمات اقلیمی که افراد آسیب پذیر به آن متکی هستند را فرآهم آورده است. و همان طور که مشاهده می‌کنید، جزیره موریس که من در آن کار و زندگی می‌کنم، کانون این چنین تنوع زیستی است، و من کاربردهای پزشکی گیاهان خاص جزیره را مطالعه می‌کنم.
حالا بیایید به همان گیاهی کهاول به شما نشان دادم برگردیم. گیاهی البته با برگ‌هایی با شکل‌ها و اندازه‌های متفاوت، ترمینالیا بنزوه، زیرگونه بنزوه، گیاهی که تنها در جزیره موریس یافت می‌شود. حال، افراد محلی، از عصاره برگ‌های این گیاه در برابر بیماری‌های عفونیاستفاده می‌کردند. خوب کار ما به عنوان دانشمند این است که، این اطلاعات سنتی را از نظر علمی بررسی کنیم و دقیقا نشان داده‌ایم که عصاره برگ در برابر گستره وسیعی از باکتری‌هایی که برای انسان بیماری‌زا هستند،فعال، بالقوه فعال است. حال، آیا این گیه می‌تواند پاسخی به مقاومت در برابر آنتی بیوتیک باشد؟ می‌دانید، مقاومت در برابر آنتی بیوتیک در حال تبدیل شدن به یک چالش عظیم جهانی است. هرچند از این موضوع اطمینان نداریم،اما از یک چیز مطمئن هستیم: نمی‌خواهیم این گیاه ناپدید شود. اما واقعیت تلخ این است که در واقع این گیاه خاص به عنوان گونه آسیب پذیردر زیستگاه طبیعی خود طبقه بندی شده است.
این مرا به مثالی دیگر می‌رساند. این بوته که اینجا است در زبان بومی بوم دلیل پلات نامیده می‌شود. نام علمی آن پسایدیا آرگوتا است. این گونه گیاهی کمیاب و متعلق به جزیره موریس است. این گیاه در سراسر جزیره یافت می‌شد، اما با وارد آمدن فشار شهرنشینی از بخش عمده جزیره بیرون رانده شد، و ما شرایطی را به وجود آوردیم تا با پرورش آن در آزمایشگاه و بازگرداندن آن به محیط طبیعی آن را از مرز انقراض نجات دهیم. حالا، چیزی که باید به صراحت بیان کنم این است که همه گیاهان را نمی‌توان در آزمایشگاه پرورش داد. همان طور که ما انسان‌ها در کانون آسایش خود خوشحال هستیم، این گیاهان هم به حفظ اکوسیستم خود نیاز دارند، و آنها واکنش نشان نمی‌دهند -- گیاهان بومی به تغییرات شدید اکوسیستم خودواکنش نشان نمی‌دهند، و با این وجود ما از چالش‌های به طور مثال تغییرات اقلیمی برای این گیاهان آگاهی داریم. حالا، بومیان در طب سنتی از برگ‌های این گیاه برای برطرف کردنمشکلات تنفسی استفاده می‌کنند. حال، بررسی‌های اولیه آزمایشگاهی بر روی عصاره برگ این گیاه نشان داده است که مشخصا این برگ‌ها حاوی موادی هستند که از نظر ساختاری، ساختار شیمیایی، به داروهایی که در داروخانه‌ها برای درمان آسم به فروش می‌رسند شباهت بسیاری دارند. پس چه کسی می‌داند بشریت چه سودی خواهد برد اگر این گیاه تصمیم بگیردتمام اسرار خود را فاش کند.
خوب، من هم متعلق به جهان توسعه یافته هستم که در آن برای همیشه با چالش انفجار جمعیت مواجه هستیم. آفریقا قاره‌ای است که درحال جوان شدن است، و هر وقت کسی از انفجار جمعیت صحبت می‌کند، چالش‌های تامین غذا هم به عنوان روی دیگر همان سکه مطرح می‌شوند. حالا این گیاه،بائوباب، می‌تواند بخشی از جواب باشد. این گیاه خوراکی مهجور مانده و از آن استفاده نشده است. این گیاه منظره غرب آفریقا را رقم زده است، جایی که آن را با نام درخت زندگی می‌شناسند، به شما خواهم گفت چرا آفریقایی‌ها این درخت رادرخت زندگی می‌دانند. خوب به طرز شگفت‌انگیزی،افسانه‌های بسیاری وجود دارند که با این گیاه اجین شده‌اند. به خاطر ابعاد عظیم آن، این درخت بر گیاهان کوتاه‌ترپادشاهی می‌کرد، اما خداوند از نخوت او خشنود نبود، پس آن را از ریشه کند و سر و ته کاشت، و شکل خاص آن به این دلیل است. و اگر دوباره به این درخت از منظر آفریقایی نگاهی بیاندازید، در غرب آفریقا، به عنواندرخت شورا شناخته می‌شود، چون فعالیت‌های اجتماعی زیادیدر کنار آن صورت می‌پذیرد. خوب، اگر مشکلی در جامعه داشته باشید، ملاقات با روسا و افراد قبیله زیر درخت شورا به معنی تلاش برای یافتن راه حل برای آن مشکل خاص است، و همچنین موجب افزایش اعتماد و احترام بین افراد جامعه می‌شود. از نقطه نظر علمی، هشت گونه بائوباب در دنیا وجود دارند. یکی در آفریقا است، یکی در استرالیا، و شش گونه هم بومی جزیره ماداگاسکار. آن یکی که نشان‌تان دادم گونه آفریقایی بود، آدانسونیا دیجیتاتا. حالا، گل آن،این گل زیبای سفید، شب هنگام شکفته می‌شود،خفاش‌ها گرده افشانی می‌کنند، و میوه گیاه به وجود می‌آید و بسیار جالب است که سیب میمون نام دارد. میمون‌ها حیوانات احمقی نیستند. می‌دانند چه جیزی برایشان خوب است. خوب، اگر میوه بائوباب را باز کنید، یک خمیر آردی سفید می‌بینید، که حاوی مواد مغذی بسیار و پروتئین است، میزان پروتئین موجود در آناز پروتئین شیر انسان بیشتر است. بله، درست شنیدید: پروتئین آن بیشتر از شیر انسان است. و این یکی از دلایلی است که شرکت‌های مواد غذایی دنیا، به دنبال این میوه هستند تا آن را به عنوان چیزی که آن راغذای مکمل می‌دانیم ارائه کنند. دانه‌های آن حاوی روغنی هستند،روغنی بسیار پایدار که صنایع آرایشی بهداشتی برای ساخت به طور مثال شوینده بدن به دنبال آن هستند. و اگر به تنه درخت نگاهی بکنید، تنه درخت، البته از آب محافظت می‌کند، و معمولا مسافری تشنه از آن برداشت می‌کند، و برگ‌های آن در طب سنتی برای مقابله با بیماری‌های عفونیبه کار گرفته می‌شوند. حال متوجه شدید چرا آفریقایی‌ها آن را درخت زندگی می‌دانند. این یک گیاه کامل است، و در واقع، ابعاد عظیم این درختان پتانسیلی عظیم غیر از مصارف دارویی، غذایی و بهداشتیرا در خود پنهان کرده است. چیزی که به شما نشان دادم تنها گونه آفریقایی آدانسونیا دیجیتاتا بود. هنوز شش گونه دیگر در ماداگاسکار داریم، و هنوز نمی‌دانیم پتانسیل این گیاهان چیست، اما چیزی که می‌دانیم این است که پوشش گیاهی منطقه به عنوان گونه در معرض انقراض طبقه بندی شده است.
بگذارید دوباره شما را به آفریقا ببرم، و شما را با یکی از گیاهان مورد علاقه خودم، گیاه رستاخیز آشنا کنم. خوب می‌بینید که اینجا حتی مسیح هم در حال رقابت است. (خنده) حال، این گیاه در اینجا به شکلی تکامل پیدا کرده است که مقاومت شگفت انگیزی در برابر خشکی دارد، و می‌تواند تا ۹۸ درصد بی آبی را تا یک سال بدون آسیب دیدن تحمل کند، و هنوز هم می‌تواند خود را کاملا بازیابی کند و یک شبه، در طول ۲۴ ساعت گل بدهد. حال، ما انسان‌ها، همواره در جست و جوی اکسیر جوانی هستیم. نمی‌خواهیم پیر شویم، و خوب همین هم هست. چرا باید بشویم،مخصوصا اگر از پس مخارج بر بیاییم؟ و این به شما نشان می‌دهد که گیاه پیش از این چه شکلی بوده است. خوب اگر شما باغبانی بی تجربه باشید، اولین کاری که پس از دیدن باغ می‌کنید از ریشه در آوردن این گیاه استچون مرده است. اما اگر به آن آب بدهید،این را به دست می‌آورید. واقعا جالب است. حال اگر نگاهی به فرآیند سالخوردگی خودمان بیاندازیم، بالا رفتن سن باعث از دست رفتن آب در پوسته بیرونی و به وجود آمدن چین و چروک است همان طور که می‌دانیم، مخصوصا در زنان، خیلی درباره این کنجکاو هستیم. و این گیاه، در واقع به شیمی دانانصنایع آرایشی بهداشتی مواد بسیار مهمی را ارائه می‌دهد که در واقع راهی را برای کند کردن فرآیند پیر شدن پیدا کنند و در همین حال سلول‌ها را در برابر حمله سموم محیطی تقویت کنند.
حال، این چهار مثال که به شما ارائه دادم تنها یادآوری‌های کوچکی از نحوه ارتباط تنگاتنگ سلامت و نجات ما با سلامت و بقای اکوسیستم ما است، و چرا باید با دقت بسیار از تنوع زیستی مراقبت کنیم. هر بار که جنگلی از بین می‌رود، هر بار که باتلاقی پر می‌شود، یک آزمایشگاه بالقوه هم با آن از بین می‌رود و دیگر هرگز نخواهیم توانستآن را دوباره احیا کنیم. و من می‌دانم چه می‌گویم، چون از موریس می‌آیم،جایی که دودو را از دست داده است.
بگذارید با مثالی به پایان ببرم. مسائل زیست محیطی معمولا تنها درباره گیاهان نایاب بومی مطرح می‌شوند، اما چیزی که به آن گیاهان عجیب می‌گوییم آن گونه‌هایی که در محیط‌های گوناگوندر سراسر دنیا رشد می‌کنند، هم باید در نظر گرفته شوند. می‌دانید چرا؟ چون محیط پیرامون نقش بسیار مهمی را در اصلاح ترکیب بندی آن گیاهان بازی می‌کند.
خوب بیایید به این گیاه نگاهی بکنیم، سنتلا آسیاتیکا. این یک علف است. به آن علف هرز می‌گوییم. حال، سنتلا آسیاتیکادر همه جای دنیا رشد می‌کند در محیط‌های گوناگون -- در آفریقا،‌ آسیا -- و از این گیاه در پیدا کردن راه درمان بیماری کشنده‌ای به نام جذام در دهه ۱۹۴۰ در ماداگاسکار استفاده شد. حال، هر چند سنتلا همه جا رشد می‌کند -- در آفریقا، آسیا --بهترین نوع آن در ماداگاسکار است، چون آن سنتلا حاوی سه ماده حیاتی است که صنایع دارویی و آرایشی به دنبال آنها هستند. و هم اکنون هم شرکت‌هایآرایشی در حال استفاده از آن برای تولید کرم بازآفرینی هستند. خوب، گفته‌ای قدیمی هست که می‌گوید برای هر بیماری که بشر با آن مواجه می‌شود گیاهی هست تا آن را درمان کند. حال، ممکن است به گفتهقدما اعتماد نداشته باشید. ممکن است فکر کنید حالا که دانش و فناوری این اندازه پیشرفت کرده استاین باورها منسوخ شده است. خوب ممکن است به سنتلا به عنوان یک علف بی اهمیت ناچیز نگاه کنید، که اگر از بین برود، چیز خاصی از دست نرفته است. اما می‌دانید، چیزی به اسمعلف هرز وجود ندارد. این یک گیاه است. یک آزمایشگاه زیست شناسی زنده است که ممکن است پاسخ سوالاتی که در آینده خواهیم داشت را داشته باشد، اما باید اطمینان حاصل کنیم که حق زندگی کردن دارد. متشکرم. (تشویق)