ویلیام نوئل: پرده برداری از اثر گم شده ارشمیدس
متن سخنرانی :
اگر امروز متون برجسته دوران باستان به دست ما رسیده اند از اینرو نیست که نسخه اصلی آنها تا به امروز باقی مانده بلکه به این دلیل است که کاتبین قرون وسطی .بارها و بارها از آنها نسخه برداری کرده اند آثار ریاضی دان بزرگ، ارشمیدس، هم از این قاعده مستثنی نیست. آثار ریاضی دان بزرگ، ارشمیدس، هم از این قاعده مستثنی نیست.،هر آنچه که ما در مورد ارشمیدس به عنوان یک ریاضی دان می دانیم .به خاطر وجود سه کتاب است .سه کتاب به نام های آ و ب و ث .کتاب آ در سال 1564 توسط یک ایتالیایی انسان گرا گم شد آخرین باری که از کتاب ب خبری شنیده شد در سال 1311 .در کتابخانه پاپ در شهر ویتربو واقع در صد مایلی شمال رم بود اما کتاب ث تنها در سال 1906 پیدا شد و در 19 ژانویه 1999 .روی میز کار من در بالتیمور فرود آمد .این کتاب ث است
کتاب ث در حقیقت در این کتاب که میبینید مدفون است یک گنج مدفون .این کتاب در واقع یک کتاب دعاست شخصی به نام یوهانس مایرونس در 14 آوریل 1229 این کتاب دعا رو نوشت. شخصی به نام یوهانس مایرونس در 14 آوریل 1229 این کتاب دعا رو نوشت. .او برای درست کردن کتاب دعایش از پوست استفاده کرد اما نه از پوست جدید .بلکه از پوست های بازیافتی از کتاب های قدیمی .مشخصا هفت کتاب را مورد استفاده قرار داد .کتاب ث ارشمیدس یکی از این هفت کتاب بود ،او این هفت کتاب را از هم باز کرد ،متون نوشته شده بر آنها را پاک کرد ،صفحات آنها را از وسط به دو نیم کرد ،ترتیب صفحات را بهم زد ،آنها را 90 درجه چرخاند .و بر آنها دعا نوشت به این ترتیب این هفت نسخه خطی برای 700 سال ناپدید شدند .و به جای آنها یک کتاب دعا بر جای ماند
این کتاب دعا در سال 1906 توسط یوهان لودویگ هایبرگ پیدا شد و او تنها با استفاده از یک ذره بین تا جایی که امکان پذیر بود متون اصلی را دست نویس کرد. و او تنها با استفاده از یک ذره بین تا جایی که امکان پذیر بود متون اصلی را دست نویس کرد. از میان نوشته های موجود در این کتاب او دو نوشته منحصر به فرد پیدا کرد که در دو کتاب آ و ب وجود نداشتند و آثار جدیدی از ارشمیدس بودند "اسامی آنها عبارت بود از "روش" و "استوماکیون .به این ترتیب این کتاب به شهرت جهانی رسید
تا اینجا باید برای شما روشن شده باشه که این کتاب در وضعیت بسیار بدی قرار دارد بعد از اینکه هایلبرگ در قرن 20 این کتاب رو دید وضعیت کتاب بدتر هم شد رویش نقاشی کشیده شد و به شدت کپک زد این کتاب در حقیقت معادل تعریف استهلاک بود انتظار میرود که چنین کتابی در موسسه ای یا مکان خاصی نگه داری شود اما اینطور نیست این کتاب در سال 1988 به مالکیت شخصی کسی درامد
و اما چرا او این کتاب را خریداری کرد؟ برای اینکه می خواست اطمینان پیدا کند که آنچه شکننده است امن باشد و می خواست آنچه که منحصر به فرد است برای عموم قابل دسترس باشد و می خواست آنچه که گرانقیمت است برای عموم رایگان شود و انجام اینکار در راستای اصولی بود که شخصا بهش پایبند بود واضح است که تنها تعداد معدودی از مردم آثار ارشمیدس را به زبان یونانی باستان خواهند خواند اما او معتقد بود که باید این شانس رو به همین تعداد معدود هم داد
بنابراین او دوستداران ارشمیدس را دور خودش جمع کرد و قول داد که هزینه تمام کار را خودش خواهد پرداخت و واضح است که چنین کاری هزینه بسیار زیادی دارد اما در حقیقت هزینه اش اونطور که تصور می کنید زیاد نشد چون افرادی که کار را بر عهده گرفتند به خاطر پول نبود که کار رو قبول کردند بلکه اونها به خاطر ارشمیدس بود این افراد با تخصص های کاری بسیار متفاوت دور هم جمع شدند فیزیک ذرات زبان شناسی کلاسیک مرمت کتاب ریاضیات دوران باستان مدیریت داده تصویر سازی علمی و مدیریت برنامه .همه این افراد دور هم جمع شدند تا روی این نسخه خطی کار کنند
مشکل اول مرمت کتاب بود و این تصویر گویای مشکلی بود که باید باهاش دست و پنجه نرم میکردیم روی جلد کتاب چسب ریخته شده بود و اگر به دقت به این عکس نگاه کنید انتهای پایینی آن قهوای رنگ است این چسب قهوه ای رنگ، نوعی چسب چوب است که یک متخصص مرمت می تواند به سادگی این جسب را پاک کند چسب نیمه بالایی نوعی دیگر از چسب چوب است که یک امولوسیون پلی وینیل استات است این چسب پس از خشک شدن دیگر در آب حل نمی شود و استحکام آن از پوستی که این متن بر آن نوشته شده بسیار بیشتر است قبل از اینکه ما بتونیم نوشته ارشمیدس را بخوانیم باید این کتاب را می شکافتیم چهار سال طول کشید تا این کتاب شکافته شد این تصویر یکی از معدود عکس هایی است که از مراحل انجام کار ثبت کردیم
(خنده)
قدم بعدی تمیز کردن قطرات شمع روی کتاب بود این کتاب در مراسم مذهبی کلیسای ارتدوکس یونانی به عنوان کتاب دعا استفاده شده بود و طبعا در این مراسم از شمع استفاده می شود که روی کتاب ریخته بود و قطرات شمع روی کتاب کثیف بود و نوشته زیر آن دیده نمی شد و قابل نصویر برداری نبود با دقت بسیار زیاد ما قطرات شمع را از روی کتاب خراشیدیم
واقعا مشکل است بیان دقیق اینکه وضعیت این کتاب تا چه اندازه بد بود خیلی اوقات قسمتهای کوچکی از کتاب کنده می شد معمولا قطعات کوچک اهمیت چندانی برای یک کتاب ندارند اما در مورد این کتاب خاص این قطعات کوچک ممکن بود حاوی متن کتاب منحصر ارشمیدس باشند بنابراین ما تکه تکه این قطعات رو دوباره سر جاشون گذاشتیم
حالا کتاب حاضر بود برای تصویر برداری ما در چهارده محدوده طول موج نور از کتاب عکس براداری کردیم علت این است که هر طول موج مشخص برای نمایان کردن جزئیات خاصی بهتر از بقیه طول موج ها عمل می کند در این تصویر یکی از صفحات کتاب در هر چهارده محدوده طول موج نمایش داده شده است
اما هیچ کدام از آنها کار نکرد برای حل مشکل ما تصاویر را همزمان پردازش کردیم و دو تصویر را در یک صفحه نمایش قرار دادیم اینجا دو تصویر از نوشته های ارشمیدس را می بینید تصویر سمت چپ یک تصویر قرمز عادی است و تصویر سمت راست، تصویر ماورای بنفش است در تصویر سمت راست ممکن است بتوانید قسمتی از نوشته های ارشمیدس را ببینید اگر این دو تصویر را روی هم قرار دهید پوست در هر دو تصویر به رنگ روشن است و بنابراین در تصویر مرکب هم روشن خواهد بود متن دعا در هر دو تصویربه رنگ تیره است و بنابراین در تصویر مرکب هم تیره خواهد بود متن ارشمیدس در یک تصویر تیره و در تصویر دیگر روشن است و بنابراین در تصویر مرکب به رنگ قرمز خواه بود و حالا می شود آنرا تقریبا واضح خواند و به این شکل است
این تصویر قبل و بعد از پردازش را نمایش میدهد اما برای خواندن متن تصویر را بزرگ و بزرگ و بزرگ تر میکنید و تازه حالا می توانید آنرا بخوانید
(تشویق)
اگر همین دو تصویر را به نحو دیگری پردازش کنید می توانید از دست متن دعا خلاص شوید این موضوع بسیار مهم است چون اشکال رسم شده در متن ارشمیدس مرجع منحصر به فرد اشکالی است که ارشمیدس در قرن چهارم قبل از میلاد روی شن رسم کرده بود و حالا من قادرم آنها را به شما عرضه کنم
اما حتی با استفاده از این روش تصویر برداری یعنی تصویر برداری مادون قرمز، ماورای بنفش، یا به عبارت دیگر تصویر برداری با نور نامرئی ما هرگز قادر نبودیم آنچه که در زیر نقاشی های زمینه طلایی کتاب دعا بود را تصویربرداری کنیم چطور می تونستیم ایم مشکل رو حل کنیم؟ برای حل این مشکل تصمیم گرفتیم از کتاب توسط فلوئورسانس اشعه ایکس عکس برداری کنیم این تکنیک اینگونه عمل می کند که مطابق تصویر سمت چپ اشعه ایکس یک الکترون را از یک پوسته داخلی یک اتم خارج می کند و الکترون ناپدید می شود و یک الکترون دیگر که در یک پوسته خارجی تر اتم نشسته جای الکترون رفته را در پوسته داخلی می گیرد و زمانی که به پوسته داخلی رسید پرتو الکترومغناطیسی آزاد می کند که همان اشعه ایکس است این اشعه آزاد شده دارای طول موج منحصر به فردی است که مشخصه اتمی است که آنرا ساطع کرده است
و اتمی که ما به آن علاقه مند بودیم اتم آهن بود چون جوهری که استفاده شده بود آهن بود و اگر ما می توانستیم نقشه ای از مکان ساطع شدن این پرتو خاص تهیه کنیم می توانستیم نقشه ای از مکان اتم های آهن تهیه کنیم و در تئوری قادر بودیم متن ارشمیدس را بخوانیم
اما برای اینکار به یک منبع اشعه ایکس بسیار قوی نیاز است بنابراین ما کتاب را به تقویت کننده ذرات در آزمایشگاه پرتو افشانی استنفورد در کالیفورنیا بردیم بنابراین ما کتاب را به تقویت کننده ذرات در آزمایشگاه پرتو افشانی استنفورد در کالیفورنیا بردیم که در واقع یک شتاب دهنده ذرات است الکترون ها در یک جهت می چرخند و پزیترون ها در جهت مخالف ایندو ذره در یک نقطه بهم برخورد می کنند و ذرات ریزتر از اتم تولید می کنند "ذراتی مثل "چارم کوارک" و" تاو لپتون واضح است که ما نمی خواستیم که این پرتو به کتاب ارشمیدس برخورد کند زمانی که الکترون ها با سرعت نور درون شتاب دهنده می چرخند اشعه ایکس ساطع می کنند که این پرتو قوی ترین پرتو در تمام منظومه شمسی است به آن پرتو حاصل از شتاب دهنده گفته می شود و معمولا از آن برای مطالعه موادی مثل پروتئین ها و امثال آنها استفاده می شود اما ما می خواستیم از آن برای مطالعه اتم های آهن استفاده کنیم و به این ترتیب بتوانیم کتاب ارشمیدس را بخوانیم و متوجه شدیم که این کار ممکن است برای تهیه نقشه اتمهای آهن در هر صفحه از کتاب، هفده دقیقه زمان لازم بود
و اما نتیجه چه بود یک اثر منحصر به فرد ارشمیدس استوماکیون" نام داشت " که در کتاب آ و ب وجود نداشت ما می دانیم که در باره این مربع بود که یک مربع شامل چهارده قطعه مجزاست اما هیچ کس نمی دانست که منظور ارشمیدس از این تقسیم به چهارده قطعه چه بوده اما ما جواب این سوال رو پیدا کردیم ارشمیدس داشت سعی می کرد جواب این سوال را پیدا کند که به چند طریق می توان این چهارده قطعه را کنار هم گذاشت به گونه ای که شکل حاصل یک مربع باشد کسی در این جمع می خواد که جواب رو حدس بزنه؟ به 17 هزار و 152 طریق، که این تعداد را می شود به 536 خانواده دسته بندی کرد و اهمیت این مسئله در این نکته نهفته است که این نقطه ای از تاریخ است که مبحث ترکیبات در ریاضیات ابداع شده است ترکیبات شاخه بسیار جالب و شگفت انگیزی در ریاضیات است
ما یک موضوع شگفت آور دیگر هم در مورد این نسخه خطی کشف کردیم وقتی که صفحات مربوط به کتاب های دیگری که از پوست آنها برای ساختن کتاب دعا استفاده شده بود مطالعه کردیم "متوجه شدیم که یکی از این متون اثری است از "هایپرایدیس هایپرایدیس" یک سخنران از اهالی آتن در قرن 3 و 4 قبل از میلاد بود" او دقیقا هم دوره "دموستنیس" بود و در 338 قبل از میلاد "هایپرایدیس" و "دموستنیس" با هم تصمیم گرفتند که در مقابل قدرت نظامی مقدونیه قد علم کنند که در مقابل قدرت نظامی مقدونیه قد علم کنند اینگونه بود که آتن و تب به جنگ فیلیپ مقدونی رفتند اما این اصلا فکر خوبی نبود چون "فیلیپ مقدونی پسری داشت به نام "اسکندر کبیر و مقدونی ها جنگ کایرونیه را بردند
اسکندر رفت که دنیای شناخته شده را فتح کند و "هایپرایدیس" به اتهام خیانت محاکمه شد و آنچه ما پیدا کردیم در واقع متن سخنرانیش در دادگاه بود !و عجب سخنرانی عالی ای او می گوید: بهترین اتفاق بردن است اما اگر نمی توانی برنده شوی برای یک هدف اصیل مبارزه کن .به این ترتیب در یادها خواهی ماند اهالی شهر اسپارت را در نظر بگیر که در جنگ های بی شماری پیروز شدند اما هیچ کس این جنگ ها را به خاطر ندارد چون همه از روی خودخواهی بودند تنها جنگ اسپارتی ها که در یادها مانده است جنگ "ترموپلای" است که در آن اسپارتی ها عملا قصابی شدند .اما برای آزادی یونان جنگیدند چنان سخنرانی ای بود که دادگاه آتن حکم به آزادی اش داد "هایپرایدیس" ده سال دیگر زندگی کرد تا اینکه مقدونی ها او را گرفتند به نشانه تمسخر سخن پردازی اش، زبانش را بریدند .و هیچ کس نمی داند که با جسدش چه کردند در این کتاب، ما صدای گم شده ای را از عهد عتیق کشف کردیم که با ما حرف می زند، اما نه از درون قبر ، چون هیچ کس نمی داند که قبرش کجاست .بلکه از دادگاه آتن
باید بگم معمولا از مطالعه نسخه های خطی قرون وسطی که زدوده شده اند اثر منحصر به فردی بدست نمی آید و پیدا کردن دو اثر منحصر به فرد واقعه بسیار مهمی است و پیدا کردن سه اثر منحصر به فرد که جدا عجیب است اما ما سه اثر منحصر به فرد پیدا کردیم
کتاب "مقولات" ارسطو .یکی از متون بنیادی فلسفه غربی است ما یک تحلیل از این کتاب پیدا کردیم مربوط به قرن 3 بعد از میلاد .که احتمالا توسط "گالن" و یا "پرفیری" نوشته شده است
تمام این داده هایی که ما جمع آوری کرده ایم تمام تصاویر و تصاویر خام و تمام رونویسی هایی که تهیه کرده ایم همه و همه را به صورت آنلاین تحت یک لیسانس مشترک خلاقاته برای هر گونه اهداف تجاری در دسترس عموم قرار داده ایم
(تشویق)
چرا مالک این کتاب اینکار را انجام داده؟ چون او ارزش اطلاعات و کتاب را درک می کند اگر می خواهید مطمئن شوید که کتابی برای مدت طولانی قابل استفاده می ماند آنرا در گنجه پنهان کنید .و فقط اجازه دهید که تعداد کمی آنرا ببینند اگر می خواهید اطلاعات ماندگار شود باید آنرا منتشر کنید و اجازه دهید که .همه با کمترین محدودیت به آن دسترسی داشته باشند .این کاری بود که مالک این کتاب انجام داد
. و موسسات می توانند از کار او الگو برداری کنند موسساتی که در حال حاضر اطلاعاتشان را با محدودیت های کپی رایت .و امثال آن محبوس کرده اند اگربخواهید به نسخه خطی به صورت آنلاین نگاهی بیندازید در حال حاضر باید به سایت فلان کتابخانه ملی یا کتابخانه فلان دانشگاه بروید که تقریبا کسالت آورترین راه برای .کار کردن با اطلاعات دیجیتال است برای شما ایده ال است که همه چیز را یک جا جمع کنید
شبکه متون کهن در آینده .توسط موسسات ساخته نخواهد شد بلکه توسط کاربران ساخته خواهد شد توسط آدم هایی که این اطلاعات را کنار هم خواهند گذاشت کسانی که می خواهند انواع و اقسام نقشه ها را یک جا جمع کنند از هر جایی که باشند انواع افسانه های قرون وسطی از هر مکانی که باشند کسانی که تنها می خواهند طراحی کننده مجموعه باشکوهی .از آنچه به نظر خودشان زیبا می آید باشند .آینده وب این است که آینده ای جذاب و زیباست .اگر قادر باشیم آنرا بسازیم
.ما در "موزه هنر والترز" چنین الگویی را پیاده کردیم ما تمام نسخه های خطی مان را روی وب گذاشته ایم تا مردم از آن ها لذت ببرند تمام داده های خام و شرح آنها و همچنین تمام فرا داده ها .تحت یک لیسانس مشترک خلاقانه حالا موزه هنر والترز یک موزه کوچک است با نسخه های خطی زیبا .اما داده ها خارق العاده اند نتیجه اینست که اگر شما در تصاویر گوگل برای مثال عبارت نسخه خطی نورپردازی شده قرآن" را جستجو کنید " از 28 تصویر پیدا شده، 24 تصویر از موسسه من هستند
(تشویق)
بیایید برای یک لحظه به این موضوع فکر کنیم اینکار چه سودی برای موسسه ما دارد؟ سودهای زیادی در این کار هست دلایل انسانی گروهی از این منفعت هاست .اما بیایید در مورد اهداف خودخواهانه حرف بزنیم : سود حقیقی اینکار برای موسسه ما این است چرا مردم به موزه لوور می روند؟ . می روند که مونا لیزا را ببینند چرا می روند مونا لیزا را ببینند؟ .چون می دانند که چه شکلی است می دانند که چه شکلی است چون . عکس های آنرا همه جا دیده اند
نیازی به محدودیت قائل شدن .نیست من فکر می کنم که موسسات باید تمام .داده های خود را تحت یک لیسانس بدون محدودیت منتشر کنند .این به نفع همه است چرا ما اجازه نمی دیم که همه به این داده ها دسترسی داشته باشند و کلکسیون خودشون رو از علم باستان و چیزهای زیبا و شگفت آور طراحی کنند و به زیبایی و ارزش فرهنگی اینترنت اضافه کنند؟
بسیار از شما متشکرم
(تشویق)