چه مشکلی در LHC بزرگ ترین آزمایش دنیا پیش آمد؟

سال گذشته در TED، ال‌اچ‌سی را معرفی کردم. و قول دادم تا برگردم و اطلاعات تازه دربارۀ نحوۀ کار ماشین را ارائه بدم. حالا برگشت.، و برای اونایی که نبودند، LHC بزرگترین آزمایش علمی ست که تا کنون صورت گرفته — محیطش ۲۷ کیلومتره کارش بازسازی شرایطی ست که در کمتر از یک بیلیونیم ثانیه بعد از آغاز جهان وجود داشته — تا ۶۰۰ میلیون بار در ثانیه. بیش از هر چیز جاه‌طلبانه است.

LHC

این دستگاهه زیر ژنو. ما عکس‌هایی از ریز-مهبانگ‌های داخل آشکارسازها می‌گیریم. این اونیه که من روش کار می‌کنم. نامش آشکاساز «اطلس» است — ۴۴ متر عرض، ۲۲ متر قطر. عکس فوق‌العاده‌ای از اطلس در حین ساخت می‌تونید ابعاد رو ببینید.

در ۱۰ سپتامبر سال گذشته ما دستگاه رو برای نخستین بار روشن کردیم. و این تصویر توسط اطلس گرفته شد. که باعث شادمانی بسیار در اتاق کنترل شد. این تصویری ست از نخستین پرتوی ذرّات که یک دور کامل در LHC چرخیده، و عمداً با بخشی از LHC تصادم داده شده، و ذرات را به داخل آشکارساز سرازیر کرده است. به بیان دیگر، وقتی ما این عکس را در ۱۰ سپتامبر دیدیم فهمیدیم که دستگاه کار می‌کنه، که پیروزی بزرگی است. من نمی‌دونم آیا این بیشتر شادی رو در بر داشت، یا این یکی، که وقتی کسی به گوگل می‌رفت با این در صفحۀ اصلی روبرو می‌شد. این یعنی اینکه ما در کنار تاثیر علمی تاثیر فرهنگی هم گذاشته‌ایم.

مشکلات دستگاه ال اچ سی (LHC)

حدود یک هفته بعد از اون، مشکلی با دستگاه پیدا کردیم، که در واقع مربوط می‌شد به تیکه‌های سیم اینجا — این سیم طلایی‌ها. آن سیم‌ها ۱۳ هزار آمپر را انتقال می‌دهند وقتی که ماشین در حالت قدرت کامل کار می‌کند. حالا مهندسین در جمع شما اونها را می‌بینند و می‌گویند؛ «نه نمیشه. اون سیم‌ها کوچکند.» آنها می‌توانند چون وقتی که خیلی سرد هستند تبدیل به سیم‌های ابررسانا می‌شوند. در منهای ۲۷۱ درجه، سردتر از فاصلۀ میان ستارگان، اون سیم‌ها می‌تونند اون جریان رو تحمل کنند.

در یکی از نقاط اتصال در بیش از نه هزار آهنربای LHC یک اشکال ساختمانی وجود داشت. که باعث شد سیم یک مقدار داغ کنه، و ۱۳ هزار آمپرش ناگهان با مقاومت الکتریکی روبرو بشه. نتیجه‌اش این شد. حالا این بیشتر جالب توجه میشه وقتی در نظر بگیری اون آهنرباها هر کدوم ۲۰ تن وزنشونه، و حدود یک فوت جابجا شدند. پس ما حدود ۵۰ تا از آهنرباهامون رو خراب کردیم. بایستی اونها رو بیرون می‌کشیدیم، که این کارو کردیم. ما همشون رو سر و صورت دادیم، و درست کردیم. هم‌اکنون همۀ آنها در حال بازگشت به زیر زمین هستند. تا پایان مارس LHC دوباره سالم خواهد بود. ما روشنش خواهیم کرد، و انتظار داریم که در ژوئن یا ژوئیه داده تحویل بگیریم، و به کاوشمان در راه فهم ساختار بنیادی تشکیل‌دهندۀ جهان ادامه دهیم.

ارزش علمی و مهندسی

حال، البته که به طریقی این اتفاقات مقداری بحث انگیز کرده ارزش علمی و مهندسی پیشتاز پروژه رو. ردش آسونه. من فکر می‌کنم این حقیقت که اینقدر دشواره، این حقیقت که ما پا رو از حد فراتر می‌گذاریم ارزش چیزهایی مثل LHC است. سخنان پایانیم رو به دانشمند انگلیسی هامفری دیوی واگذار می‌کنم، کسی که به گمانم وقتی از آزمایش بی‌فایدۀ دستیارش دفاع می‌کرد، دستیارش مایکل فارادی بود، اینو گفت: «هیچ چیز در پیشرفت ذهن انسان خطرناکتر از آن نیست که تصور کنیم نگاهمان نسبت به دانش نهایی شده، که هیچ رمز و رازی در طبیعت وجود ندارد، که پیروزی‌هایمان به اتمام رسیده، و هیچ دنیای تازه‌ای برای فتح باقی نمانده است.» سپاسگزارم. (تشویق)