مُری گِل-مان از نیای زبان می‌گوید

خوب، من در چیزهای دیگه به جز فیزیک هم دست دارم. اتفاقاً، حالا بیشتر روی چیزهای دیگه کار می‌کنم.
یکی از اونها فاصلۀ خویشاوندی میان زبان‌های انسانه. و متخصصان، زبانشناس‌های تاریخی در آمریکا و در اروپای غربی بیشتر تلاش دارند تا از روابط دور؛ گروه‌بندی‌های بزرگ، مثلاً گروه‌بندی‌هایی که به زمان خیلی قدیم برمی‌گردند، قدیمی‌تر از نسبت‌های فامیلی شناخته شده دوری جویند. آنها از اون خوششان نمی‌آید. فکر می‌کند مسخرست. ولی من فکر نمی‌کنم مسخره باشه. و شماری زبانشناس برجسته هستند، اکثراً روسی، که دارند روی این مسئله در موسسۀ سانتا فی مسکو تحقیق می‌کنند، و من خیلی دوست دارم ببینم به کجا می‌رسند.
آیا واقعاً به یک نیای یگانه در در حدود ۲۰ تا۲۵،۰۰۰ سال پیش منتهی می‌شه؟ و چی میشه اگه به قبل این جد اصلی برگردیم، زمانی که احتمالاً رقابتی میان زبان‌های گوناگون بوده؟ تا کجا عقب می‌ره؟ زبان مدرن چه قدر قدمت داره؟ به چند ده هزار سال پیش برمی‌گرده؟
کریس اندرسن: آیا شما حدس یا انتظاری برای جواب این سوال دارید؟
مُری گِل-مان: خب، من حدس می‌زنم که زبان مدرن باید قدیمی‌تر از آن نقاشی‌های و حکاکی‌ها و مجسمه‌سازی‌ها در غارها و جای پای رقص‌ها در گل نرم غارها در اروپای غربی باشه در دورۀ اوريگناسی حدود ۳۵،۰۰۰ سال پیش یا قبلتر. برایم باورکردنی نیست که اونها قادر به انجام تمام این کارها بودند و یک زبان مدرن نداشتند. پس من حدس می‌زنم که اصل واقعی زبان مدرن حداقل تا اون حد قدیمی است یا شاید هم قدیمی‌تره.
ولی این بدان معنی نیست که تمام یا حتی اکثریت زبان‌های فعلی نمی‌تونند از یک زبان که شاید خیلی تازه‌تر از اون باشه نشأت گرفته باشند، مثلاً ۲۰،۰۰۰ سال، یا چیزی در این حدود. این چیزیه که ما بهش پدیدۀ تگنا می‌گیم.
کریس: خب، شاید فیلیپ اندرسن درست می‌گفت. شاید شما در مورد همه چیز از هر کسی بیشتر می‌دونید. افتخار دادید. مری گل-مان، سپاسگزارم. (تشویق)